Letterkundigen brûke de oantsjutting ‘populêre literatuer’ meastal om teksten te beskriuwen dy’t, troch de kar foar beskate ûnderwerpen of troch har foarm, in grut publyk oansprekke.

‘Ik skriuw sa’t ik praat en fyn it wichtich dat myn lêzers genietsje fan in moai ferhaal yn de taal fan har hert’, seit Hilda Talsma (berne yn 1971). Har ‘skûtsjeroman’ Wyn fan feroaring wie it bêst ferkeapjende boek fan de promoasje-aksje ‘Boek fan de Moanne’. De roman waard allinne al by dy aksje yn de simmer fan 2015 hast seishûndert kear ferkocht. Talsma heart by de meast produktive en populêre skriuwers fan dit stuit, krekt as KFFB-auteur Anders M. Rozendal (1946), skriuwer-blogger Ferdinand de Jong (1969), Durk van der Ploeg (1930) – mei de langste steat fan tsjinst – en bestsellerauteur Hylke Speerstra (1936).

Letterkundigen brûke de oantsjutting ‘populêre literatuer’ meastal om teksten te beskriuwen dy’t, troch de kar foar beskate ûnderwerpen of troch har foarm, in grut publyk oansprekke. Populêre skriuwers krije minder faak literêre erkenning yn de foarm fan in literêre priis of yn resinsjes. Yn Fryslân hâlde de KFFB der mei op syn boeken foar resinsje op te stjoeren nei De Tsjerne en Trotwaer omdat de besprekken dochs altyd negatyf útfoelen. Mar de skiedsline is yn de rin fan de jierren diziger wurden. Sa’t wy yn finster 19 al seagen, krige KFFBauteur Willem Tjerkstra yn 2003 de Gysbert Japicxpriis. Yn Fryslân wurdt populêre literatuer tsjintwurdich al resinsearre yn de deiblêden en yn de literêre tydskriften.

It grutste ferkeapsukses fan de Fryske literatuer wie oant koartlyn Rink van der Velde syn skelmeroman Feroaring fan lucht (1971) oer Durk Snoad en syn húshâlding, dêr’t yntusken goed 35.000 eksimplaren fan printe binne. Durk is in typyske Wâldsjer – in opljeppen frijbûtser dy’t him dwaande hâldt mei alderhande min of mear yllegale putsjes. As syn húshâlding in kreas hûs yn in rychje oanbean kriget en Durk in fatsoenlik boargerbestean liede moat, pakt dat fansels ferkeard út.

Hylke Speerstra oertrof it sukses fan Van der Velde mei syn optekene libbensferhalen fan Fryske emigranten yn It wrede paradys (1999, Het wrede paradijs, 2000). Dêr waarden allinne al yn de earste seis jier sa’n 30.0000 Frysktalige eksimplaren fan ferkocht. Yn 2010 ferskynde in útwreide nije edysje, It wrede paradys. It ferfolch. Yntusken stiet de teller op hast 48.000 Frysktalige en 30.000 Nederlânske eksimplaren, en is der in twadde Ingelske printing (Cruel paradise) yn tarieding. Dat binne foar de Fryske literatuer ûnbidige oantallen. Speerstra is sûnt It wrede paradys Fryslâns meast lêzen auteur. Syn wurk lit sjen dat de grins tusken oral history en literatuer net sa skerp is. As skriuwer en sjoernalist lei er him út op it sjenre fan de faction of dokumintêre sjoernalistyk. Fan syn debút yn 1968 ôf swile Speerstra wederwaardichheden by inoar fan ûnder oare skûtsjeskippers, dokters, emigranten, reedriders, keatsers en âld-Ynjegongers (sjoch side 65). De skriuwer fertelt sosjaal-begiene ferhalen oer gewoane minsken yn ûngewoane omstannichheden. Speerstra heart by it lytse tal Fryske proazaskriuwers dat ek in protte sukses hat yn it Nederlânsk. Hy lit geregeld fan him hearre yn de media.
 
Nijkommer Hilda Talsma publisearre sûnt har debút yn 2011 alle jierren in nije roman. Dat smiet twa romantrilogyen op, ferskate koarte toanielstikken en in jongereinboek. De skriuwster jout har wurk út by Elikser. Faak kiest se de leafde as har ûnderwerp. Sa fertelt Wyn fan feroaring oer de syktocht fan in suksesfolle frou om har famylje en de leafde. It boek spilet him ôf tsjin it dekôr fan de hurdsilerij. Talsma is tige warber op sosjale media en beklammet geregeld dat har wurk skreaun is yn ‘praatfrysk’ foar in breed publyk: ‘Ik beskriuw it doarpslibben sa’t it is, sa realistysk mooglik. En dat naait der út soms.’

Hilda Talsma yn 2014.